سطر هفتم

کلمات وقتی در جایگاه مناسب خود قرار گیرند از پسِ مسئولیتِ مفهومی که بر دوش دارند برمی‌آیند. اما در وضعیتی نامتعادل، پاره‌ای واژه‌ها گاه با شوخ‌طبعی از حمل بار مسئولیت سرباز می‌زنند.
«شاید» یکی از این کلمات است. واژه‎ی ریاکارِ شاید، با خود نوعی عدم قطعیت، فرار از مسئولیت و نبود ایمان در اراده و تصمیم خبر می‌دهد. کاربرانِ این واژه برای فرار از نتیجه‎ی اندیشه و عمل، در صورت شکستِ تصمیم، یا مشارکت در امتیازاتِ به‌دست‎آمده از موفقیتِ هر طرح یا پیشنهاد، راهی از پیش، تدارک دیده‎اند.
«ای‎کاش» حکایت دیگری دارد. این واژه‌ی هزارپهلو همان کارکرد را دارد به اضافه‌ی این‌که قدری رندی، آرزومندی و سهم‌خواهی را هم با خود دارد.
اما «اگر» با این دو واژه‌ی برادرخوانده کاملاً متفاوت است. متفاوت نه بدان معنا که آن‌چه خوبان همه دارند این یک‌جا ندارد بلکه به نوعی علاوه بر آن همه حسن، یک حق انتخابِ جبری از بین دو یا حداکثر سه راه مفروضِ گوینده‎ی کلام برای مخاطب قائل می‌شود. اصولاً واژه‎ی تهدیدآمیزِ «اگر» قدری تحکم و زورگویی با خود دارد، برای مخاطب تعیین تکلیف می‌کند و از قبل طرف مقابل را محکوم‎شده فرض می‌کند. این همان واژه‌ای‎ست که از قدیم با سماجتِ تمام در هر زمینی که می‌شده کاشته‌اند ولی هرگز رنگ و نشان سبزی به خود ندیده‌است.
حالا «اگر» با این ذهنیت تیترها و سرخط سخنان، اظهارنظرها و گزارش‌های رسمی را که این روزها در مطبوعات ـ‎ به‎خصوص انواعِ ایمن‎اش از هرجهت‎ـ و رسانه‎هاى ما به‎صورت انبوه وقتِ عقل و درایت و آرامش را می‌گیرند نگاه کنیم «شاید» متوجه شویم تا چه پایه همه چیز به حالِ «ای‎کاش» رها شده‎است.
.
.
+ حسین پاکدل